از زمان‌های باستان، طلا به عنوان یک عنصر مهم در اقتصادهای جهانی باقی مانده است. خواص منحصر به فرد آن، طلا را نه تنها به عنوان جواهرات ارزشمند، بلکه به عنوان یک وسیله مطمئن برای حفظ ثروت تبدیل کرده است. امروز، این فلز بخش قابل توجهی از پورتفولیوهای سرمایه‌گذاران و ذخایر بانک‌های مرکزی را تشکیل می‌دهد. این بررسی، دلایل و دینامیک تغییرات قیمت طلا را تحلیل می‌کند و پیش‌بینی‌های بانک‌ها و کارشناسان برجسته را در مورد جفت ارز XAU/USD در چشم‌اندازهای میان‌مدت و بلندمدت ارائه می‌دهد.
قیمت طلا: از دوران باستان تا قرن بیستم
دوران باستان. استخراج و استفاده از طلا در هزاره چهارم قبل از میلاد آغاز شد. یکی از اولین تمدن‌هایی که به طور فعال از این فلز استفاده می‌کرد، مصر باستان بود که استخراج طلا در حدود ۲۰۰۰ قبل از میلاد آغاز شد. اهمیت طلا در مصر باستان بسیار بزرگ بود – این فلز به عنوان "گوشت خدایان" در نظر گرفته می‌شد و در تمام جنبه‌های زندگی از مراسم دینی تا تشریفات تدفین، ساخت ظروف و مجسمه‌ها، جواهرات و دکوراسیون خانه و همچنین به عنوان یک وسیله پرداخت استفاده می‌شد. مقاومت طلا در برابر زنگ‌زدگی آن را به نماد جاودانگی و قدرت تبدیل کرده بود. یافتن داده‌های دقیق در مورد ارزش طلا در تمدن‌های باستانی دشوار است، اما معلوم است که طلا یکی از باارزش‌ترین کالاهایی بود که نه تنها برای تجارت بلکه برای ذخیره ثروت استفاده می‌شد. به عنوان مثال، در بابل در ۱۶۰۰ قبل از میلاد، یک تلنت طلا (حدود ۳۰.۳ کیلوگرم) به ارزش تقریباً ۱۰ تلنت نقره (حدود ۳۰۳ کیلوگرم) بود. در اواخر قرن هشتم قبل از میلاد، در آسیای صغیر، طلا برای اولین بار به عنوان سکه استفاده شد. اولین سکه‌های خالص طلای با تصاویر ضرب شده به پادشاه لیدیه، کروئسوس، نسبت داده می‌شود. این سکه‌ها شکل نامنظم داشتند و اغلب تنها در یک طرف ضرب شده بودند.
● دوران قدیم. در دوران قدیم، طلا همچنان نقش کلیدی در اقتصاد و فرهنگ ایفا می‌کرد. یونانی‌ها در مکان‌های مختلفی از جمله منطقه تروا که به گفته اسطوره‌ها، سپرده‌ای از زئوس خداوند بود، طلا استخراج می‌کردند. برای یونانیان باستان، طلا نماد پاکی و نجابت بود و برای ساخت آثار هنری و جواهرات منحصر به فرد استفاده می‌شد. در آتن کلاسیک (قرن پنجم قبل از میلاد)، یک دراخمای طلایی تقریباً معادل ۱۲ دراخمای نقره‌ای بود. در زمان اسکندر کبیر (قرن چهارم قبل از میلاد) و پادشاهی‌های هلنیستی پس از آن، نسبت طلا به نقره متغیر بود، اما عموماً در محدوده ۱:۱۰ تا ۱:۱۲ بود. (جالب است که این نسبت اکنون به حدود ۱:۸۰ رسیده است). اسکندر کبیر استاترهای طلایی به وزن حدود ۸.۶ گرم صادر کرد که سکه‌های با ارزش بالا برای معاملات بزرگ بین‌المللی بودند.
● قرون وسطی. در قرون وسطی، طلا همچنان عنصر حیاتی اقتصاد بود. در امپراتوری بیزانس، سکه طلای سولیوس به وزن ۴.۵ گرم برای تجارت بین‌المللی استفاده می‌شد. در اروپا‌ی قرون وسطی نیز طلا نقش مهمی داشت، به ویژه پس از کشف معادن بزرگ طلا در آفریقا. در سال ۱۲۵۲، فلورین طلای فلورانس معرفی شد و در سراسر اروپا استفاده شد. در انگلستان، سکه طلای سوورین در سال ۱۴۸۹ معرفی شد. با چنین سکه‌ای چه می‌شد خرید؟ در انگلستان در قرون یازدهم و دوازدهم، یک سوورین می‌توانست یک قطعه زمین کوچک، حدود یک ایکر یا قسمتی از یک مزرعه را خریداری کند. در قرن سیزدهم، یک سکه طلا می‌توانست چندین گاو یا چندین گوسفند بخرد. طلا همچنین برای خرید اسلحه یا زره استفاده می‌شد. به عنوان مثال، یک شمشیر با کیفیت خوب ممکن بود حدود یک سکه هزینه داشته باشد. یک سکه طلا همچنین می‌توانست کار یک صنعتگر ماهر را برای چندین ماه پرداخت کند. به عنوان مثال، با این پول می‌شد ساخت یا تعمیر یک خانه را سفارش داد. علاوه بر این، می‌شد مقدار زیادی غذا، مانند یک سال تأمین نان برای یک خانواده، خرید.
● دوران مدرن. در دوران کشف، طلا دوباره در مرکز توجه قرار گرفت. پس از کشف آمریکا، فاتحان اسپانیایی مقادیر زیادی طلا به اروپا آوردند. در قرن‌های هفدهم و هجدهم، طلا مبنای تشکیل نظام‌های پولی در اروپا شد. تا سال ۱۸۰۰، قیمت یک اونس تروا طلا (۳۱.۱ گرم) در بریتانیا حدود ۴.۲۵ پوند بود. بنابراین، با یک اونس تروا این فلز می‌شد یک قطعه زمین کوچک در مناطق روستایی خریداری کرد یا اجاره مسکن را برای ۸ ماه پرداخت کرد. همچنین می‌شد سفارش خیاطی چهار دست لباس مردانه را داد یا هزینه تحصیل ابتدایی را برای چندین سال پرداخت کرد.
● قرن نوزدهم. قرن نوزدهم با جستجوی طلا، به ویژه در کالیفرنیا و استرالیا، مشخص شد. این امر منجر به افزایش قابل توجه تولید طلا و در نتیجه کاهش نسبی قیمت آن شد. در سال ۱۸۷۰، قیمت یک اونس تروا طلا حدود ۲۰ دلار بود. از سال ۱۸۷۹، نظام پولی آمریکا بر اساس "استاندارد طلا" بود که مقدار پول کاغذی را به ذخایر طلای کشور مرتبط می‌کرد و ۲۰ دلار همیشه قابل تبدیل به یک اونس تروا طلا بود. این سطح قیمت تا اوایل قرن بیستم باقی ماند.
قرن بیستم: $20 – $850 – $250
● ۱۹۳۴. پس از ۵۵ سال از پذیرش "استاندارد طلا"، در دوران رکود بزرگ، رئیس‌جمهور آمریکا فرانکلین دی. روزولت "قانون ذخیره طلا" را اجرا کرد. طبق این سند، مالکیت خصوصی طلا غیرقانونی اعلام شد و همه فلزات گران‌بها باید به خزانه‌داری آمریکا فروخته می‌شد. یک سال بعد، پس از انتقال تمام طلا از مالکیت خصوصی به دولت، روزولت قیمت آن را ۷۰٪ افزایش داد و به ۳۵ دلار در هر اونس تروا رساند که به او امکان داد معادل مقدار پول کاغذی را چاپ کند. برای چهار دهه بعدی، قیمت طلا در حدود ۳۵ دلار ثابت ماند، تا سال ۱۹۷۱ که رئیس‌جمهور دیگر آمریکا، ریچارد نیکسون، تصمیم گرفت "استاندارد طلا" را به کلی کنار بگذارد و دلار را از طلا جدا کند. این تصمیم را می‌توان به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ اقتصاد مدرن جهان دانست. طلا از پول بودن خارج شد و در بازار آزاد با نرخ شناور معامله شد. این امر دستان دولت آمریکا را کاملاً آزاد کرد و به آنها اجازه داد مقادیر بی‌نهایتی از پول فیات چاپ کنند و قیمت فلزات گران‌بها به طور نمایی افزایش یابد. تا پایان سال ۱۹۷۳، قیمت فلزات گران‌بها به ۹۷ دلار در هر اونس رسیده بود و در میان ناپایداری اقتصادی و تورم به رشد خود ادامه داد، به ۱۶۱ دلار در سال ۱۹۷۵ و ۳۰۷ دلار در سال ۱۹۷۹ رسید. تنها یک سال بعد، در میان تورم بالا و ناپایداری سیاسی (از جمله تهاجم شوروی به افغانستان و انقلاب ایران)، XAU/USD به سطح رکورد ۸۵۰ دلار رسید. ● ۱۹۸۲. پس از رسیدن به این اوج، در سال ۱۹۸۲ یک عقب‌نشینی به ۳۷۶ دلار رخ داد که به دلیل افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا و تثبیت شرایط اقتصادی بود. تغییرات سیاسی و اقتصادی در جهان، مانند پایان جنگ سرد و توسعه بازارهای مالی جهانی، بازار طلا را تثبیت کرد و تا اواسط دهه ۱۹۹۰، XAU/USD در محدوده ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار معامله می‌شد. تا سال ۱۹۹۹، قیمت به ۲۵۲ دلار در هر اونس کاهش یافت، به دلیل بازارهای سهام رو به رشد، تورم پایین و کاهش تقاضا برای طلا به عنوان یک دارایی امن.
سه ماهه اول قرن بیست و یکم: از $280 تا $2450
● دهه ۲۰۰۰. در اوایل دهه ۲۰۰۰، قیمت طلا حدود ۲۸۰ دلار در هر اونس تروا بود. با این حال، پس از ترکیدن حباب دات-کام، قیمت شروع به افزایش کرد و در طول بحران مالی جهانی به شدت افزایش یافت و در سال ۲۰۰۸ به ۸۶۹ دلار رسید. این رشد به دلیل ناپایداری اقتصادی، کاهش بازارهای سهام، کاهش اعتماد به دلار و افزایش تقاضا برای طلا از سوی سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌های امن بود. تا پایان سال ۲۰۱۰، قیمت طلا به رشد خود ادامه داد و به ۱۴۲۱ دلار رسید. در سپتامبر ۲۰۱۱، به سطح رکورد ۱۹۰۰ دلار در هر اونس رسید. این افزایش به دلیل بحران بدهی اروپا و نگرانی‌ها درباره ناپایداری اقتصادی جهانی بود. با این حال، دلار شروع به تقویت کرد، انتظارات تورمی کاهش یافت و بازارهای سهام رشد کردند، که باعث شد XAU/USD به سمت جنوب حرکت کند و تا پایان سال ۲۰۱۵ به ۱۰۶۰ دلار برسد. پس از آن، یک بازگشت دیگر رخ داد و جفت ارز دوباره به سمت شمال حرکت کرد. در سال ۲۰۲۰، قیمت به یک سطح رکورد جدید ۲۰۶۷ دلار رسید. عامل اصلی این افزایش، همه‌گیری COVID-19 بود که باعث تحریک گسترده پولی (QE) توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی شد. حداکثر تاریخی تاکنون در ماه مه ۲۰۲۴ به ۲۴۵۰ دلار رسید، به دلیل ناپایداری سیاسی در خاورمیانه، تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و انتظارات از کاهش نرخ‌های بهره توسط فدرال رزرو، بانک مرکزی اروپا و دیگر بانک‌های مرکزی عمده.
چرا طلا؟
● اواسط سال ۲۰۲۴. پیش از حرکت به سمت پیش‌بینی‌های قیمت طلا، بگذارید به این سوال پاسخ دهیم: چه چیزی این فلز زرد را ارزشمند می‌کند؟ اولاً، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن را توجه کنید. طلا از نظر شیمیایی غیرفعال است، در برابر خوردگی مقاوم است و در طول زمان زنگ نمی‌زند یا لکه نمی‌گیرد، که آن را به یک دارایی ایده‌آل برای حفظ ارزش تبدیل می‌کند. طلا ظاهر جذاب و جلای دارد که در طول زمان محو نمی‌شود و آن را برای ساخت جواهرات و اقلام لوکس محبوب می‌کند. همچنین در پوسته زمین نسبتاً نادر است. کمبود نسبی آن را ارزشمند می‌کند، زیرا تقاضا همیشه از عرضه پیشی می‌گیرد. در مرحله بعد، عوامل اقتصادی می‌آیند که در دنیای مدرن شاید مهم‌تر هستند. طلا به طور سنتی به عنوان یک وسیله برای حفظ سرمایه استفاده می‌شود. همان‌طور که قبلاً ذکر شد، در زمان ناپایداری اقتصادی و تنش‌های سیاسی، سرمایه‌گذاران اغلب به طلا روی می‌آورند تا پس‌انداز خود را از کاهش ارزش حفظ کنند. به طور طبیعی، در چنین شرایطی، قیمت آن تحت تأثیر سطح تورم و سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی، از جمله تغییرات نرخ بهره و برنامه‌های تسهیل کمی (QE) یا سخت‌گیری کمی (QT) قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاران از طلا برای متنوع‌سازی پورتفولیوی خود و کاهش ریسک‌ها استفاده می‌کنند. طلا دارای نقدینگی بالایی است که به آن امکان می‌دهد سریع و به راحتی به پول نقد یا کالاها و خدمات در سراسر جهان تبدیل شود. این امر آن را نه تنها برای سرمایه‌گذاران بلکه برای بانک‌های مرکزی که ذخایر طلای قابل توجهی به عنوان بخشی از ذخایر بین‌المللی خود نگه می‌دارند، جذاب می‌کند. این به آنها کمک می‌کند ثبات ارز ملی خود را حفظ کنند و به عنوان تضمینی در مواقع بحران مالی عمل کنند. به عنوان مثال، فدرال رزرو تقریباً ۷۰٪ از ذخایر خارجی خود را به طلا اختصاص می‌دهد.
پیش‌بینی‌ها برای نیمه دوم ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵
● پیش‌بینی‌های قیمت طلا برای پایان سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ متفاوت است، اما بیشتر تحلیل‌گران از بانک‌ها و آژانس‌های برجسته جهانی موافقند که قیمت آن افزایش خواهد یافت. استراتژیست‌های UBS پیش‌بینی می‌کنند که قیمت به ۲۵۰۰ دلار در هر اونس افزایش یابد. J.P. Morgan نیز هدف ۲۵۰۰ دلار را در میان‌مدت دارد، به شرطی که فدرال رزرو نرخ‌ها را کاهش دهد و ناپایداری اقتصادی ادامه یابد. Goldman Sachs پیش‌بینی‌های خود را تجدید نظر کرده و انتظار دارد قیمت در سال ۲۰۲۵ به ۲۷۰۰ دلار در هر اونس برسد. اقتصاددانان Bank of America ابتدا برای سال ۲۰۲۴ قیمت ۲۴۰۰ دلار را پیش‌بینی کرده بودند، اما آنها نیز پیش‌بینی خود را برای سال ۲۰۲۵ به ۳۰۰۰ دلار تغییر دادند. شرط اصلی برای رشد، به گفته بانک، آغاز کاهش نرخ‌های فعال توسط فدرال رزرو است که سرمایه‌گذاران را به سمت طلا به عنوان یک دارایی امن جذب خواهد کرد. متخصصان Citi با این عدد موافقند. آنها در یک یادداشت تحلیلی می‌نویسند: "محتمل‌ترین سناریو که در آن یک اونس طلا به ۳۰۰۰ دلار می‌رسد، علاوه بر کاهش نرخ‌های فدرال رزرو، تسریع سریع روند کند فعلی – دوری از دلار در بانک‌های مرکزی اقتصادهای در حال توسعه است که اعتماد به دلار آمریکا را تضعیف خواهد کرد." تحلیل‌گران Rosenberg Research نیز به عدد ۳۰۰۰ دلار اشاره می‌کنند. آژانس مشاوره‌ای Yardeni Research احتمال می‌دهد که به دلیل یک موج جدید احتمالی تورم، XAU/USD تا پایان سال آینده به ۳۵۰۰ دلار افزایش یابد. پیش‌بینی بسیار صعودی توسط جردن روی-بایرن، سردبیر مجله TheDailyGold Premium ارائه شده است. بر اساس مدل "فنجان و دسته"، او بیان کرد که یک شکست نزدیک است و با آن یک بازار گاوی چرخه‌ای جدید. روی-بایرن می‌نویسد: "هدف اندازه‌گیری شده فعلی برای طلا ۳۰۰۰ دلار است و هدف لگاریتمی آن بین ۳۷۴۵ تا ۴۰۸۰ دلار است."
پیش‌بینی‌ها تا ۲۰۵۰
● بیشتر بانک‌ها و ارائه‌دهندگان داده‌های مالی معمولاً فقط پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت ارائه می‌دهند. دلیل اصلی این است که بازارها می‌توانند بسیار ناپایدار باشند و تغییرات کوچک در عوامل عرضه یا تقاضا و رویدادهای خارجی می‌توانند به نوسانات قیمت غیرمنتظره منجر شوند، که دقت پیش‌بینی‌ها را زیر سوال می‌برند. با این حال، سناریوها و پیش‌بینی‌های بلندمدت قیمت طلا برای ۲۰۳۰-۲۰۵۰ وجود دارد. اقتصاددان چارلی موریس در کار خود "مورد منطقی برای طلا تا ۲۰۳۰" قیمت ۷۰۰۰ دلار در هر اونس را پیش‌بینی می‌کند. کارشناس دیگری، دیوید هارپر پیش‌بینی می‌کند که قیمت طلا تا سال ۲۰۴۰ به ۶۸۰۰ دلار خواهد رسید. هارپر می‌گوید این سناریو رشد معقول با نرخ بازگشت حدود ۷.۲٪ در سال را توصیف می‌کند. در مورد یک افق ۲۵ ساله، جوزف پنیولاس، استاد پژوهشی در مرکز تحقیقات بوم‌شناختی در بارسلونا هشدار داده است که تا سال ۲۰۵۰، ممکن است جهان از فلزات کلیدی از جمله طلا خالی شود. با این حال، نظریه‌های آینده‌نگر دیگر خوش‌بین‌تر هستند. به گفته سرمایه‌گذار و نویسنده معروف رابرت کیوساکی، طلا از زمان‌های قدیم وجود داشته و به عنوان "پول خداوند" احتمالاً در آینده به شکل اصلی ارز تبدیل خواهد شد. در کتاب خود "جعلی"، کیوساکی استدلال می‌کند که در نهایت طلا به همراه بیت‌کوین می‌تواند ارزهای کاغذی را از بین ببرد و پایه سیستم مالی جهانی شود.
گروه تحلیلی NordFX
اطلاعیه: این مطالب توصیه‌های سرمایه‌گذاری یا راهنماهای کار در بازارهای مالی نیستند و تنها برای اهداف اطلاعاتی ارائه شده‌اند. تجارت در بازارهای مالی پرریسک است و می‌تواند به از دست دادن کامل وجوه واریز شده منجر شود.
بازگشت بازگشت
