طبق یک سنت قدیمی، ما در اواخر سال قدیم و اوایل سال جدید، پیش‌بینی مؤسسات برتر مالی جهان را درباره ارزهای مختلف منتشر می‌کنیم. ما هفت سال است که این سنت را ادامه داده‌ایم و این نوع تحلیل به ما کمک می‌کند تا نه‌تنها آینده را بررسی کنیم بلکه پیش‌بینی‌های قبلی متخصصان و دقت این پیش‌بینی‌ها را ارزیابی کنیم.
۲۰۲۲: آغاز
در شرایطی که جهان به‌تازگی با زندگی تحت شرایط قرنطینه ویروس کرونا کنار آمده بود، ناگهان جنگ هم به زندگی مردم جهان تحمیل شد. حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ و تحریم‌های بعدی ضد روسیه باعث وخیم‌تر شدن مشکلات اقتصادی شدند و در کشورهای زیادی حتی آنهایی که دور از این منطقه بودند، تورم افزایش پیدا کرد.
نزدیکی کشورهای اتحادیه اروپا به منطقه جنگ، وابستگی آنها به منابع طبیعی انرژی روسیه، تهدید هسته‌ای و خطرات گسترش نبرد به سایر سرزمین‌ها، آسیب بزرگی به اقتصاد منطقه یورو وارد کرد. در این شرایط، بانک مرکزی اروپا (ECB) باید با احتیاط زیادی عمل می‌کرد تا از فروپاشی کامل اقتصادی جلوگیری کند. آمریکا در موقعیت کاملا برتری قرار داشت و این برتری به فدرال رزرو اجازه داد تا کاهش فشار تورمی را هدف‌گذاری کند و در ۱۶ مارس این سال، چرخه افزایش نرخ بهره را آغاز کند. این اقدام، کاتالیزوری برای تقویت دلار بود و EUR/USD در ۱۴ جولای برای اولین‌بار در ۲۰ سال گذشته به زیر خط برابری ۱.۰۰۰۰ رسید و در ۲۸ سپتامبر کف ۰.۹۵۳۵ را لمس کرد. بانک مرکزی اروپا در اواسط ماه جولای افزایش تدریجی نرخ بهره یورو را آغاز کرد. به همین دلیل EUR/USD سال جدید ۲۰۲۳ را در سطح ۱.۰۷۰۰ آغاز کرد.
۲۰۲۳: پیش‌بینی چه کسی دقیق‌تر بود
در سال ۲۰۲۳، کم‌رنگ‌شدن همه‌گیری ویروس کرونا آغاز شده بود و سازمان جهانی بهداشت در روز ۵ مه آن سال اعلام کرد که کووید-۱۹ دیگر یک وضعیت اضطراری جهانی نیست. کشورهای گوناگون به‌تدریج محدودیت‌های قرنطینه‌ای را کمتر کردند. عملیات نظامی روسیه در اوکراین به یک جنگ طولانی تبدیل شد. به‌آرامی نشانه‌هایی از موفقیت در مبارزه با تورم دیده می‌شد و اقتصاد توانسته بود با افزایش نرخ بهره و قیمت بالای انرژی کنار بیاید. به‌این‌ترتیب از وقوع فاجعه جهانی جلوگیری شده بود و صداهایی که «فرود نرم» نرخ بهره را به‌خصوص برای اقتصاد آمریکا و احتمالا منطقه یورو پیش‌بینی می‌کردند، به‌تدریج بلندتر و بلندتر می‌شدند.
در سال ۲۰۲۲ دامنه حداکثر نوسان EUR/USD بیش از ۱۷۰۰ نقطه بود اما این عدد در سال ۲۰۲۳ نصف شد و به ۸۲۸ نقطه رسید. این جفت‌ارز در ۱۸ جولای به اوج خود رسید و تا ۱.۱۲۷۵ صعود کرد. کف این جفت‌ارز در تاریخ ۳ اکتبر در ۱.۰۴۴۷ ثبت شد و این جفت‌ارز ماه دسامبر را در دامنه ۱.۱۰۰۰-۱.۰۹۰۰ به پایان رساند (در زمان نوشتن این بررسی) و به‌زودی اعداد ژانویه را نیز خواهیم دانست.
متخصصان چه پیش‌بینی‌هایی درباره سال ۲۰۲۳ داشتند؟ دورترین پیش‌بینی از واقعیت از سوی «Internationale Nederlanden Groep» مطرح شده بود. «ING» مطمئن بود که همه عوامل فشار سال ۲۰۲۲ در سال ۲۰۲۳ هم ادامه پیدا خواهند کرد. قیمت‌های بالای انرژی همچنان بار سنگینی به اقتصاد اروپا وارد خواهند کرد. در صورتی فشار بیشتری ایجاد می‌شد که فدرال رزرو چاپ پول را قبل از بانک مرکزی اروپا متوقف می‌کرد. تحلیل‌گران این گروه بانکداری بزرگ عقیده داشتند که در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۳ نرخ برابری یورو به دلار، ۰.۹۵۰۰ خواهد بود و بعد از آن این جفت‌ارز در سه‌ماهه چهارم (Q4) می‌تواند تا نرخ برابری ۱.۰۰۰۰ صعود کند.
متخصصان «آژانس پیش‌بینی اقتصادی» پیش‌بینی دقیقی از دینامیک‌های EUR/USD در سه‌ماهه اول (Q1) داشتند: آنها صعود تا ۱.۱۱۶۰ را پیش‌بینی کرده بودند (این جفت‌ارز در عمل تا ۱.۱۰۳۳ صعود کرد) البته آنها انتظار داشتند که این جفت‌ارز پس از آن دائماً نزول کند و در پایان Q3 به ۱.۰۰۵۰ برسد و سال را در ۰.۹۷۹۰ به پایان برساند. در این مورد آنها کاملا اشتباه می‌کردند.
اما فقط خرس‌ها اشتباه نمی‌کردند: گاوهای یورو/دلار هم اشتباهاتی مرتکب شده بودند. مثلا کنگلومرای مالی فرانسوی «Societe Generale» به ضعیف‌شدن دلار و صعود این جفت‌ارز رأی داده بود. البته پیش‌بینی صعود به بالای ۱.۱۵۰۰ تا پایان سه‌ماهه اول (Q1) بیش از حد رادیکال بود. استراتژیست‌های «Deutsche Bank» نوسان در دامنه ۱.۱۵۰۰-۱.۰۸۰۰ را پیش‌بینی کرده بودند. البته به عقیده آنها صعود این جفت‌ارز تا سقف بالایی فقط در صورتی امکان‌پذیر بود که فدرال رزرو سیاست انبساط پولی خودش را در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ آغاز کند. (اکنون می‌دانیم که سیاست انبساطی اصلاً اجرا نشد اما نرخ بهره از ماه جولای تا کنون در ۵.۵۰% فریز شده است).
دقیق‌ترین پیش‌بینی‌ها متعلق به «Bank of America» و «German Commerzbank» بودند. سناریوی پایه «Bank of America» این بود که دلار در اوایل سال ۲۰۲۳ قوی باقی می‌ماند و بعداً به‌تدریج ضعیف می‌شود و این باعث می‌شود تا جفت‌ارز EUR/USD بعد از توقف افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو تا ۱.۱۰۰۰ صعود کند. «Commerzbank» هم از این سناریو حمایت می‌کرد و استراتژیست‌های این کنگلومرای بانکداری معتقد بودند که «با درنظرگرفتن تغییر قابل‌انتظار نرخ بهره فدرال رزرو و فرض این که بانک مرکزی اروپا از کاهش نرخ بهره خودداری می‌کند [...] ، ۱.۱۰۰۰ قیمت هدف ما برای EUR/USD در سال ۲۰۲۳ است.»
۲۰۲۴: در سال جدید انتظار چه چیزی را داریم
در سال آتی یعنی ۲۰۲۴ انتظار داریم چه اتفاقی برای یورو و دلار بیفتد؟ باید توجه داشته باشید که به دلیل «شگفتی»های متعددی که اخیراً اتفاق افتاده‌اند و مسائل حل نشده بسیاری که برای آینده باقی‌مانده‌اند، پیش‌بینی‌های متخصصان، با هم تفاوت زیادی دارند. سؤال‌های مربوط به وضعیت ژئوپلیتیک، جهت و سرعت تغییر سیاست‌های پولی فدرال رزرو (فد) و بانک مرکزی اروپا (ECB)، وضعیت اقتصاد و بازار کار، این که تا چه حد می‌توان تورم و قیمت‌های انرژی را کنترل کرد، این که چه کسی در ماه نوامبر به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب خواهد شد، نتایج جنگ روسیه با اوکراین و تداوم نبرد بین اسرائیل و حماس، و تعادل قوا در رقابت بین آمریکا-چین هنوز هیچ پاسخ روشنی ندارند. باید منتظر بمانیم تا پاسخ این سؤال‌ها و سایر ابهامات را در آینده پیدا کنیم. چون ابهامات زیادی وجود دارند، متخصصان هم به اجماع خاصی نرسیده‌اند.
اظهارنظرهای متمایل به کبوترها از سوی «جروم پاول» رئیس فدرال رزرو و اظهارات معتدل ولی متمایل به شاهین‌ها از سوی «کریستین لاگراد» رئیس بانک مرکزی اروپا باعث شده‌اند تا بازارها به این باور برسند که فدرال رزرو زودتر اقدام به انبساطی کردن سیاست پولی و کاهش نرخ بهره در سال ۲۰۲۴ خواهد کرد. اگر بازار به سیگنال متضادی نرسد، دلار آمریکا تحت‌فشار باقی خواهد ماند. مؤسسه «Societe Generale» عقیده دارد شاخص دلار (DXY) می‌تواند از مقدار ۱۰۲.۵۰ فعلی تا زیر ۱۰۰ و احتمالا تا مقدار پایین ۹۷ افت کند. نظرسنجی «رویترز» از تحلیل‌گران هم نشان می‌دهد که دلار آمریکا در سال آینده باید تضعیف شود. بررسی سایت «Investing.com» نشان می‌دهد که EUR/USD پتانسیل رسیدن به ۱.۱۵۰۰ را دارد که البته به شرایط اقتصاد کلان و ژئوپلیتیک مختلفی بستگی دارد.
طبق سناریوی پایه که «UBS Wealth Management» منتشر کرده است کاهش رشد اقتصادی آمریکا، افت تورم و انتظارات کاهش نرخ بهره باید از بازار سهام شرکت‌ها و اوراق قرضه حمایت کند. «UBS» عقیده دارد جفت‌ارز EUR/USD در سطح ۱.۱۲۰۰ قرار می‌گیرد. بانک آلمانی «Commerzbank» پیش‌بینی می‌کند که این جفت‌ارز به قله ۱.۱۲۰۰ می‌رسد. تحلیل‌گران انتظار تقویت یورو نسبت به دلار را قبل از مرحله بعدی تضعیف آن دارند. آنها پیش‌بینی می‌کنند که نرخ این جفت‌ارز تا ژوئن ۲۰۲۴ تا ۱.۱۲۰۰ صعود می‌کند و بعد در مارس ۲۰۲۵ تا ۱.۰۸۰۰ کاهش پیدا می‌کند.
محاسبات اقتصاددانان «ING» نشان می‌دهد که نرخ EUR/USD در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ همچنان به سمت ۱.۱۸۰ صعود خواهد کرد. البته آنها هشدار می‌دهند که این پیش‌بینی فقط بر اساس مسیر احتمالی حرکت سیاست‌های فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا مطرح شده است. آنها می‌گویند «اختلاف نرخ بهره تنها عامل برای تعیین مسیر حرکت EUR/USD نیست». نرخ رشد پایین در منطقه یورو و ابهام سیاسی درباره معرفی مجدد «پیمان ثبات و رشد» نشان می‌دهد که EUR/USD امسال را نزدیک به ۱.۰۶۰۰ به پایان خواهد رساند و قله آن در سال ۲۰۲۴ به ۱.۱۵۰۰ نزدیک‌تر خواهد بود تا ۱.۱۸۰۰.
اقتصاددانان «Fidelity International»، «JPMorgan» و «HSBC» این سناریو را رد نمی‌کنند که شاید سایر رگولاتورها مثلا بانک مرکزی اروپا و بانک مرکزی انگلستان قبل از فدرال رزرو به سیاست انبساطی روی بیاورند.
استراتژیست‌های «Goldman Sachs» عقیده دارند درحالی‌که شاید چشم‌اندازهای دلار در سال ۲۰۲۴ ضعیف‌تر شوند اما قدرت و ثبات اقتصاد آمریکا میزان افت این ارز را محدود خواهد کرد. آنها در گزارش خود نوشته‌اند که دلار هنوز شدیداً ارزشمند است و سرمایه‌گذاران به سمت آن تمایل دارند و این باعث می‌شود تا دلار «مدتی طولانی قوی باقی بماند» و هر گونه نزولی صرفاً جزئی خواهد بود. اقتصاد آمریکا قوی‌تر از ان است که کاهش نرخ ۱۵۰ نقطه کامل در سال ۲۰۲۴ را به خود ببیند.
«Danske Bank»، «Westpac» و «HSBC» هم عقیده دارند تا پایان سال ۲۰۲۴ دلار نسبت به یورو و پوند بریتانیا تقویت خواهد شد. پیش‌بینی «ABN Amro» نرخ ۱.۰۵۰۰ را برای پایان سال بعد نشان می‌دهد و «آژانس پیش‌بینی اقتصادی» هم ۱.۰۲۳۰ را پیش‌بینی می‌کند.
***
یک رساله نظامی باستانی چینی با نام «سی و شش تدبیر جنگی» می‌گوید «کسی که سعی می‌کند همه چیز را پیش‌بینی کند، هوشیاری‌اش را از دست می‌دهد». در واقع پیش‌بینی همه چیز غیرممکن است. اما یک نکته را می‌توان قاطعانه گفت «دوازده ماه آینده، درست مثل سال‌های قبل، پر از شگفتی‌های غیرمنتظره خواهند بود.» پس هوشیار باقی بمانید تا شانس هم با شما یار باشد.
سال نوی ۲۰۲۴ شما مبارک! روزهای بسیار جذابی را در این سال انتظار داریم.
گروه تحلیلی NordFX
هشدار: این مطلب اصلاً توصیه یا راهنمای سرمایه‌گذاری برای افرادی نیست که در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند. هدف از انتشار این مطلب فقط اطلاع‌رسانی است. معامله در بازارهای مالی پرریسک است و شاید به ازدست‌رفتن کامل پول‌های سرمایه‌گذاری شده ختم شود.
