فارکس چیست؟ فارکس، بازاری عظیم و بدون نظارت (OTC) است که ارزهای مختلف در آن، با هم مبادله می‌شوند. گردش مالی این بازار بیش از ۵ تریلیون دلار در روز است! برای مقایسه، در نظر داشته باشید که گردش مالی کل بازارهای سهام جهان تنها حدود ۸۵ میلیارد دلار است؛ یک شصتم کمتر از فارکس.
فارکس برای فعالیت‌های تجاری بین‌المللی ساخته شده است. اما امروزه نه‌تنها شرکت‌های بزرگ در حال استفاده از این بازار هستند، بلکه معامله‌گران خصوصی هم به آن دسترسی دارند و می‌توانند از نوسان‌ها سود بگیرند.
ما در این مقاله به تاریخچه‌ی پدیدار شدن و شکل‌گیری بازار تبادل ارز جهانی می‌پردازیم، پایه‌های درکش را برمی‌شمریم و اصول اولیه‌ی معامله‌گری را هم مرور می‌کنیم.
در اینترنت می‌توان نظرات معامله‌گران بسیاری را پیدا کرد که می‌گویند فارکس مثل یک صرافی عمل می‌کند. اما در واقعیت این‌گونه نیست. صرافی، پلت‌فرمی جداگانه برای معامله‌گری است. فارکس بازاری بدون نظارت است که در آن، هیچ پلت‌فرم همه‌شمولی وجود ندارد که همه‌ی معاملات را پوشش دهد.
بازار فارکس در هسته‌ی خودش مجموعه‌ای از بازارسازها (بانک‌ها) است که خدمات‌شان را به هرکسی که بخواهد ارز مشخصی را مبادله کند، عرضه می‌کنند. بعضی از بانک‌ها در کنار هم جمع می‌شوند تا سطح نقدینگی‌شان افزایش پیدا کند. در نتیجه تمام آن‌هایی که می‌خواهند در معاملات شرکت کنند، به بازارسازها متصل می‌شوند و به «عمق بازار» آن‌ها (جدول سفارش‌های خرید و فروش ارزها) دسترسی پیدا می‌کنند.
بازار بین‌المللی ارز در عصر حاضر، وجودش را مدیون سی و هفتمین رییس‌جمهور ایالات متحده، ریچارد نیکسون است. او کسی بود که استاندارد طلا را از بین برد. بعد از آن، دیگر امکان نداشت که ارز آمریکا را به طلا تبدیل کنید.
توافق برتون وودز در سال ۱۹۴۴ امضا شد و استاندارد دلار را به وجود آورد. ارز آمریکا دیگر به طلا متصل نبود. اما این سیستم کمتر از ۳۰ سال دوام داشت.
در سال ۱۹۷۱، «پیمان اسمیتسونیَن» (Smithsonian Accord) در پاسخ به بحران اقتصادی آن دوره منعقد شد. در حقیقت، این پیمان سندی بود که باعث شد ارز آمریکا ارزشش را از دست بدهد. انی توافق را ۱۰ دولتِ دنیا، در موسسه‌ی اسمیتسونیَن امضا کردند.
در نتیجه‌ی این توافق، سه تصمیم کلیدی گرفته شد که رییس‌جمهور آمریکا با عنوان تاریخی از آن‌ها یاد کرد. اولین و مهمترین مورد توافق این بود که نرخ‌های تبادل می‌توانند مورد بررسی قرار گیرند. این تصمیم باعث شد که دلار آمریکا ارزشش را از دست بدهد. ضمنا، ارز کشورهای دیگر که به «گروه ۱۰» مشهور بودند، در برابر دلار بالا رفت.
نتیجه‌ی مهم دیگر این بود که برای نوسان‌ها، محدودیت در نظر گرفته شد. به این ترتیب این امکان به وجود آمد که موقتا، نرخ‌های شناور و کاهش شدیدشان متوقف شود.
در آخر هم ایالات متحده موافقت کرد که تعرفه‌های وارداتش را ۱۰ درصد کاهش دهد. در نتیجه‌ی این توافق قیمت طلا به ۳۸ دلار به ازای هر انس افزایش پیدا کرد، نوسان نرخ تبادل ارز ۲.۲۵ درصد از تعادلِ یک به یک بیشتر شد و دیگر این که ارزش بسیاری از ارزها تغییر پیدا کرد.
با وجود این واقعیت که توافق اسمیتسونین نقش بسیار مهمی در تاریخ داشت، اما پایه‌ی بازار مدرن فارکس در جلسه‌ی کشورهای عضو صندوق بین‌المللی پول در «کینگستون» (Kingstone) گذاشته شد. بیایید نگاهی به تغییرات اصلی سیستم پولی جهانی بیاندازیم:
بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف و سازمان‌های مالی، کارگزاری‌ها، مراکز معامله، معامله‌گران خرد و سرمایه‌گذاران، جزو اصلی‌ترین شرکت‌کننده‌های بازار فارکس هستند. بیایید به هرکدام از این گروه‌ها نگاهی نزدیک‌تر بیاندازیم.
بانک‌های مرکزی یکی از بازیگران اصلی بازار ارز هستند. کار اصلی آن‌ها این است که نرخ تبادل ارز ملی‌شان را پایدار نگاه دارند و به هدف‌های مالی و اقتصادی تعیین‌شده برسند.
واقعیت دنیای جدید این است که بانک‌های مرکزی چندین وظیفه برعهده دارند. برای مثال، یکی از این وظایف این است که به اهداف مشخصی برای نرخ تورم یا شرایط بازار کار برسند. بانک‌های مرکزی ابزارهای مختلفی برای رسیدن به اهداف‌شان دارند که یکی از آن‌ها تمرکز (کنترل) سطح نرخ بهره در میان کشورهای دیگر است.
بانک‌های مرکزی می‌توانند از طریق مداخله‌ی مستقیم، تغییر نرخ بهره و تاثیر کلامی (زمانی که کارمندان‌شان سخنرانی می‌کنند و می‌گویند ارز ملی‌شان ارزش بیش از حد یا کمتر از حد دارد) روی بازار ارز تاثیر بگذارند.
بانک‌های تجاری بازیگران اصلی در بازار ارز جهانی هستند. اکثریت قریب به اتفاق کارها در بازار را این بانک‌ها انجام می‌دهند. این بانک‌ها زمانی که شرکتی بخواهد درگیر فعالیت‌های اقتصادی خارج از مرزهای کشورش شود، به عنوان واسطه عمل می‌کنند. همچنین، بانک‌های تجاری نقش انباشت و فراهم کردن نقدینگی را هم انجام می‌دهند؛ کاری که با عنوان «بازارسازی» می‌شناسیم.
در اینجا می‌توان سازمان‌های مالی و صندوق‌های پوششی مختلفی را هم مورد اشاره قرار داد. هدف اصلی آن‌ها این است که سرمایه‌ی مشتری‌ها را افزایش دهند و با دارایی‌ها کار کنند. شناخته‌شده‌ترینِ آن‌ها هم گروه کوانتوم است که با جرج سوروس همکاری می‌کند. همچنین سازمان‌های دیگری هم وجود دارند که باید به آن‌ها اشاره کرد؛ شامل «اوهاما اوراکل» و «برکشایر هاتاوی» که دومی، شرکتِ وارن بافت به شمار می‌رود. البته احتمال این که دومی، به استراتژی‌های سرمایه‌گذاری معطوف به ارز رجوع کند کم است. آن‌ها قطعا از خدمات فارکس استفاده می‌کنند تا اوراق بهادار را در بازارهای سهام مناطق دیگر بخرند.
معامله‌گران و کارگزاری‌ها، گروه دیگری هستند که در بازار فارکس شرکت دارند. کارگزاری‌ها، شرکت‌هایی هستند که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خصوصی خدمات ارائه می‌کنند. مشتریان این شرکت‌ها می‌توانند حساب معاملاتی باز کنند، با پلت‌فرم‌های معاملاتی مختلف معامله باز کنند، آموزش ببینند، با ابزارهای تحلیلی کار کنند و بسیاری کارهای دیگر را انجام دهند.
تفاوت بین کارگزار و مرکز معاملات چیست؟ تفاوت کلیدی در اینجا، این است که کارگزار به عنوان میانجی بین معامله‌گر و بازار کار می‌کند. مرکز معاملات هم بازارساز است؛ چرا که به خودی خود، برای مشتری‌هایش مثل یک بازار عمل می‌کند.
اما در حال حاضر، تقریبا هیچ مرکز معاملاتی خالصی وجود ندارد. اصولا تمام شرکت‌ها مخلوطی از کارها را انجام می‌دهند. مراکز معاملاتی برای مشتری‌هایی که حساب معاملاتی کوچک و گردش مالی کمی دارند، به عنوان طرف معامله عمل می‌کنند و برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بزرگتر، به عنوان کارگزار. به عبارت دیگر، برای گروه دوم معامله‌گرانی را پیدا می‌کنند که تامین‌کننده‌ی نقدینگی بزرگی مثل بانک‌های بزرگ بین‌المللی داشته باشند.
همان‌طور که بالاتر اشاره شد، معامله‌گران در بازار فارکس هم مشارکت دارند. آن‌ها در کنار چندین مورد دیگر، سطح نقدینگی را بالا نگه می‌دارند؛ چیزی که در حال حاضر نقطه‌ی مثبت معاملات ارز است. این مشارکت‌کنندگان در بازار، کارهای معاملاتی‌شان را با ترمینال‌های معاملاتی‌ای انجام می‌دهند که کارگزار به آن‌ها می‌دهد.
معامله‌گر قبل از این که شروع به معامله‌گری کند، باید چند فعالیت را برای آماده شدن انجام دهد. شما قبل از هرچیز لازم دارید که چگونه و در کجا حساب معاملاتی باز کنید. شما برای انجام دادن این کار، باید خودتان را با شرایط معاملاتی کارگزاری NordFX آشنا و حساب‌تان را در این شرکت باز کنید.
تصویر کلی معامله‌گری فارکس تقریبا ساده است. حساب معاملاتی باز می‌کنید، ترمینال معامله‌گر را دانلود و شروع به باز کردن معاملات‌تان می‌کنید. اما برای این که معامله در فارکس سود داشته باشد، این مقدار دانش کافی نیست. باید دانش بیشتری به دست بیاورید، سیستم معاملاتی خودتان را توسعه دهید، به حساب معاملاتی‌تان پول واریز کنید و ریسک‌هایتان را به دقت تحت نظر داشته باشید. در NordFX می‌توان با کارت‌ها و حساب‌های بانکی بین‌المللی و همچنین، سیستم‌های پرداخت و حتی ارزهای دیجیتال به حساب معاملاتی پول واریز کرد.
متخصصین شرکت NordFX برای پلت‌فرم‌های معاملاتی‌اش، از مشهورترین نرم‌افزار معاملاتی جهان به نام متاتریدر۴ (MT4) استفاده می‌کند. به علاوه، چنین پلت‌فرمی هم برای کامپیوتر (PC و لپ‌تاپ) و هم برای سیستم‌های عامل موبایل فراگیر (اندروید و iOS) قابل استفاده است.
ترمینال متاتریدر یکی از پرکاربردترین راهکارهای بازار فارکس است. این پلت‌فرم جعبه‌ابزاری پر و پیمان را برای معامله‌گران فراهم میاورد که نه‌تنها می‌توان با استفاده از آن پوزیشن معاملاتی باز کرد و قیمت‌ها را دنبال کرد، بلکه می‌توان بازار را با استفاده از آن تحلیل کرد، با استفاده از ربات‌های شماور معامله کرد و حتی استراتژی‌ها را در آن آزمایش کرد.
به علاوه، متاتریدر با زبانی متن‌باز نوشته شده است. به همین خاطر شما می‌توانید اندیکاتورها، اسکریپت‌ها و برنامه‌های الگوریتمی (مشاورها) خودتان را بنویسید. مشاورها، می‌توانند در حالت کاملا اتوماتیک قرار بگیرند و برایتان معاملات را انجام دهند.
برای این که معامله‌گر در فارکس موفق شود، باید با جنبه‌های زیر آشنا باشد:
معامله‌گری با پول واقعی انجام می‌شود. اما قبل از این که شروع کنید، می‌توانید با حساب دمو کار کنید تا به طور عملی با بازار آشنا شوید. این حساب، نوع ویژه‌ای از حساب معاملاتی است که نه‌تنها به معامله‌گر اجازه می‌دهد بدون ریسک مالی با ترمینال آشنا شوند، بلکه می‌گذارد روی استراتژی‌های خودشان هم کار کنند.
شما می‌توانید در کارگزاری NordFX یک حساب دمو بسازید. تمام قیمت‌هایی که به ترمینال این حساب آموزشی میایند، واقعی هستند. به عبارت دیگر، می‌توانید شرایط واقعی بازار را لمس کنید.
همین که کار آموزش‌تان تکمیل شد، نیاز خواهید داشت تا موجودی حساب معاملاتی‌تان را افزایش دهید. بعد از آن می‌توانید کارتان را شروع کنید. همان‌طور که در بالا اشاره شد، استراتژی‌های معاملاتی اصول کار را تشکیل می‌دهند. شما با این استراتژی‌ها می‌توانید نوسان‌های آینده‌ی بازار فارکس را پیش‌بینی کنید.
مشتری‌های کارگزاری هم می‌توانند این استراتژی‌ها را قرض بگیرند و هم این که اگر دانش کافی داشته باشند، آن‌ها را بسازند. مشهورترین استراتژی در میان معامله‌گران، تاکتیکِ معامله با اندیکاتور است. این استراتژی، بر پایه‌ی اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال بنا شده است.
این اندیکاتورها را می‌توان به سادگی در ترمینال متاتریدر۴ پیدا کرد. اما برای این که با یک اندیکاتور کار کنید، باید به دقت با آن آشنا شوید. امروز، چهار گروه اصلی و مجزا در این اندیکاتورها وجود دارند:
زمانی که با پلت‌فرم معاملاتی متاتریدر کار می‌کنید، می‌توانید به طور همزمان یک یا چند اندیکاتور را روی نمودار قرار دهید که از قبل، در برنامه گنجانده شده‌اند. در کنار این‌ها می‌توانید اندیکاتورهایی که خودتان یا دیگر معامله‌گران توسعه داده‌اید را هم روی نمودار بیاندازید.
برای معامله‌گری موفقیت‌آمیز، باید چیزی بیش از استراتژی معاملاتی خوب داشت. بسیار مهم است که قوانین و توصیه‌های مشخصی که در این پایین آورده‌ایم را دنبال کنید.
قبل از این که با ارزی مشخص شروع به کار کنید، باید به دقت مطالعه و بررسی‌اش کنید. مهم است که نه‌تنها به نمودار، بلکه به برنامه‌ی زمان‌بندی اخبار و رویدادهای مهم اقتصادی هم توجه شود. به عنوان مثال جلسات بانک‌های مرکزی، شاخص‌های فعالیت کسب و کار، داده‌های بازار کار و آمارهای تورم در میان این اخبار و رویدادها هستند.
حتی اگر به دنبال این نباشید که در آینده درگیر معاملات خبری نشوید هم لازم است تا زمان دقیق بیرون آمدن اخبار را بدانید. چرا که این زمان‌ها مستعد پرش‌های شدید در نرخ‌ها و افزایش نوسان بازارهای مالی هستند.
بزرگترین مشکل بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار این است که نمی‌دانند چگونه به طور سیستماتیک کار کنند. حتی وقتی استراتژی جالب توجه و سوددهی هم پشت خودشان دارند، تحت تاثیر احساسات قرار می‌گیرند و از اصول خودشان منحرف می‌شوند تا به طور تصادفی، دست به باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی بزنند. در نتیجه، به سادگی و به سرعت پول‌شان را از دست می‌دهند.
انضباط یکی از کلیدی‌ترین فاکتورها در معامله‌گری است. معامله‌گرانی که این فاکتور را ندارند، موفق نمی‌شوند. آن‌هایی که به سیستم معاملاتی‌شان چنگ می‌زنند و از آن پیروی می‌کنند، شانس بسیار بیشتری برای بالا بردن سرمایه‌شان دارند.
احساسات و وضعیت روانی، نقش بسیار مهمی در معامله‌گری بازی می‌کند. شما باید بیاموزید که چگونه افکار منفی را از کارتان دور کنید. اشتباه بسیاری از معامله‌گران این است که بعد از یک یا چند معامله‌ی بد، رویه‌شان را تغییر می‌دهند تا ضررها برایشان جبران شود. برعکسش هم اتفاق میافتد؛ زمانی که شخص تحت تاثیر طمع قرار می‌گیرد و به جای این که پوزیشن‌ها را به موقع ببندد، آن‌ها را یکی بعد از دیگری باز می‌کند.
معامله‌گر حرفه‌ای تنها بر اساس شرایط نمودار، سیستم معاملاتی و تحلیل خودش تصمیم می‌گیرد. احساسات به طور کامل از کار او جداست. اگر نمی‌توانید با احساسات‌تان مقابله کنید، بهتر است از فرصت معاملات خودکار و معاملات اجتماعی استفاده کنید که شرکت کارگزاری NordFX، برای مشتری‌هایش فراهم آورده است. این فرصت‌ها شامل استفاده از ربات‌های مشاور و همچنین، کپی کردن خودکار معاملات افراد باتجربه است.
